Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza w Warszawie

1. podstawy prawne

Rozporządzenie Rady Ministrów - program azotanowy (całość)

2. podział gospodarstw wg wymogów dotyczących nawożenia

2.1 bez wymagań

Do 10 ha lub 10 DJP – nie są wymagane działania (z wyjątkiem nabywców nawozów naturalnych lub produktów pofermentacyjnych importowanych z państw trzecich lub z ferm pow. 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior)

2.2 maksymalne dawki N

Maksymalne dawki N (opcjonalnie plan nawożenia azotem) obowiązuje gospodarstwa:

• 10-100 ha
• 10-60 DJP

2.3 plan nawożenia N

Plan nawożenia azotem obowiązuje gospodarstwa:

• ≥100 ha
• ≥50 ha upraw intensywnych
• ≥60 DJP
• nabywcy nawozów naturalnych i produktów pofermentacyjnych do bezpośredniego rolniczego wykorzystania od podmiotów importujących nawozy naturalne i produkty pofermentacyjne z państw trzecich,
• podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior,
• nabywcy nawozów naturalnych do bezpośredniego rolniczego wykorzystania od podmiotów prowadzących chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior

2.4 opinia o planie

Opinia o planie nawożenia azotem, obowiązuje:

1. w związku z programem azotanowym - podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2000 stanowisk dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior,
2. w związku z innymi przepisami - podmioty powyżej 210 DJP, które mają taki wymóg w pozwoleniu zintegrowanym lub podmioty posiadające taki wymóg w kontekście przepisów o oddziaływaniu na środowisko.

Opinie wydają Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze.

2.5 Ewidencja zabiegów agrotechnicznych związanych z nawożeniem azotem

Obowiązuje gospodarstwa od 10 ha lub od 10 DJP

Ewidencja obejmuje: datę zastosowania nawozów, rodzaj uprawy, powierzchnię, rodzaj nawozu, dawki, terminy przyorania na terenach o dużym nachyleniu.

przykład

3. Maksymalna dawka N

Obliczenie maksymalnej dawki N

Dawka N = N_max – (N₁+N₂+N_n)

gdzie N_max  - ilość N z tabeli, N₁-N_n – azot działający ze wszystkich źródeł

przykład

4. Plan nawożenia azotem

ustalenie ilości N z nawozów naturalnych (produktów pofermentacyjnych)

Średnie roczne wielkości produkcji nawozów naturalnych i koncentracja zawartego w nich azotu

obliczenie dawki N do planu

Dawka N_min. = [plon osiągalny w gospodarstwie rolnym [t/ha] x pobranie jednostkowe azotu [kg N/t] (według tabeli 10) – ∑ N z innych źródeł x równoważnik nawozowy – korekta dla roślin uprawianych po przedplonach lub międzyplonach bobowatych (według tabeli 13)]/0,7 (współczynnik wykorzystania N z nawozów azotowych mineralnych).

Współczynnik wykorzystania azotu z nawozów azotowych mineralnych dla użytków zielonych wynosi 0,8.

Na słomę pozostawioną do zaorania można zastosować dodatkowo nie więcej niż 30 kg N/ha, jeżeli stanowisko przeznaczone jest pod zasiew ozimin.

Metodyka obliczania ilości azotu w komunalnym osadzie ściekowym na podstawie wyników badań oraz dawek ścieków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym lub pozwoleniu zintegrowanym na wykorzystanie rolnicze ścieków

Obliczenie zawartości azotu w komunalnym osadzie ściekowym:

gdzie:

N% - procentowa zawartość azotu w komunalnym osadzie ściekowym,

SM – udział procentowy suchej masy w osadzie,

Nsm – udział procentowy azotu w suchej masie.

Obliczenie ilości azotu w t:

gdzie:

N_t – zawartość azotu w t komunalnych osadów ściekowych kg/t,

N% - procentowa zawartość azotu w komunalnym osadzie ściekowym.

Ilości azotu w komunalnym osadzie ściekowym:

gdzie:

N – masa azotu w planowanym do zastosowania komunalnym osadzie ściekowym w kg,

m – masa planowanego do wykorzystania komunalnego osadu ściekowego w kg.

Obliczenie zawartości azotu w m³ ścieku przeznaczonego do rolniczego wykorzystania:

gdzie:

N_v – zawartość azotu w m³ ścieków kg/m³,

C_n – stężenie azotu w ściekach w mg/dm³.

Obliczenie ładunku azotu w ściekach:

gdzie:

N – ładunek azotu w ściekach kg,

V – objętość ścieków zaplanowanych do wykorzystania w m³.

przykład

pobranie jednostkowe azotu

równoważniki nawozowe azotu

zasoby azotu mineralnego wiosną w warstwie gleb

ilość azotu działającego po uprawie bobowatych

lista upraw intensywnych

plan nawożenia azotem  /  przykład

5. Okresy nawożenia  /  wykaz gmin / wykaz gmin

 Wykaz powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 3°C i powiatów, w których nastąpiło przejście średniej dobowej temperatury powietrza przez próg 5°C, będzie publikowany codziennie, w okresie od 1 do ostatniego dnia lutego, na stronie internetowej Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej –
Państwowego Instytutu Badawczego w zakładce „Kryterium wcześniejszego terminu nawożenia”:

https://agrometeo.imgw.pl/kryterium_wczesniejszego_terminu_nawozenia.

6. Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów

W związku z ustawą Prawo wodne, Inspekcja Ochrony Środowiska może:

1) nakazać usunięcie w określonym terminie nieprawidłowości stwierdzonych w trakcie kontroli lub

2) uiszczenie opłaty.

a)      2000 zł za stosowanie nawozów niezgodnie z przepisami;

b)      3000 zł za przechowywanie odchodów zwierzęcych niezgodnie z przepisami;

c)       500 zł za prowadzenie dokumentacji realizacji programu działań niezgodnie z przepisami albo za jej brak;

d)      500 zł za brak planu nawożenia azotem, jeżeli jest wymagany.

W związku z innymi przepisami, może nastąpić zmniejszenie dopłat przez ARiMR